Objective: dlaczego i jak stawiać jakościowe cele?

Dla zaczynających z OKR wyzwaniem jest określenie Objective. Dlaczego ma to być jakościowy cel, skoro cele mają być wymierne? Jak dobrać słowa i czy warto powalczyć, by cel był inspirujący?

Definiowanie OKR pomaga wyjaśnić priorytety. Uczy szukania odpowiedzi na dwa fundamentalne pytania: “co chcemy osiągnąć” oraz “po czym poznam, że się udało”. Objective ma zmusić do przemyślenia pierwszego z nich. Prawdziwego znaczenia nabiera to przy priorytetach, które zwykle są ważnymi, złożonymi wyzwaniami. Warto je odróżnić od prostych celów, z którymi dotąd najczęściej mieliśmy styczność.

Cele proste i złożone

Proste cele dotyczą rzeczy, których rezultaty mamy pod kontrolą. Są przewidywalne, zależą tylko od podjętych przez nas działań i osiągamy je w krótkim terminie. Przeważnie opisuje je tylko jeden parametr. Wraz ze wzrostem znaczenia wyzwania i czasu potrzebnego do realizacji efekt staje się mniej przewidywalny. Często zależy też nie tylko od tego co zrobimy ale też np. reakcji klientów na wprowadzone zmiany. Im większe znaczenie ma cel, tym więcej będzie miał wymiarów. Ważne staje się zrozumienie wyzwania.

Nie ma ścisłej granicy między prostym a złożonym celem. Dobrym wyznacznikiem jest skala. Gdy potrzeba współpracy co najmniej trzech osób a na starcie wydaje się, że wszystko zajmie ponad miesiąc, prawdopodobnie mówimy o średnioterminowym, złożonym celu. Od tej skali warto używać zapisu w formie OKR.

Gotowe OKRy wyglądają prosto, ale ich stworzenie wymaga wysiłku. Służy on temu, by zapis był jasny dla zaangażowanych w realizację. Najbardziej klarowne powinny być Objective na poziomie organizacji. Wszyscy powinni rozumieć o co chodzi i dlaczego to jest ważne. Na poziomie zespołu pomaga w tym wspólna praca nad celem. Tu kluczowe znaczenie ma wybór – spowodowanie, żeby O nazywało jedną rzecz.

Gramatyka celu

Mamy skłonności do pisania długich celów, bo widać w nich wysiłek a na dodatek wydają się mądre i znaczące. Tymczasem siła Objective tkwi w prostocie. Krótki cel zwykle jest lepiej określony, natomiast w nadmiarze słów sedno ginie. Często nie jest jasne czego w zasadzie O dotyczy i w efekcie priorytety się mnożą. Podejrzenia powinien budzić zapis, który nie mieści się w jednej linijce. Wyraźnym sygnałem jest pojawienie się spójników lub przecinków.

W osiągnięciu precyzji przydaje się zrozumienie składni zdania z lekcji gramatyki. Podmiotem celu jakościowego jest zespół lub osoba, która go stawia. Przedmiotem (dopełnieniem), na który chce wpłynąć będzie rzecz lub jej jakość (np. cecha). Jej wybór jest najistotniejszym elementem celu.

Z zapisu powinno wynikać jak ma się zmienić przedmiot celu. Użyty czasownik może określać kierunek zmiany np. Zwiększyć, Poprawić czy Wprowadzić. Można też użyć formy przymiotnika typu Poprawiona. Wariantów zapisu złożonego celu jest zawsze kilka, wybór zależy od zespołu, który przyjmuje cel.

Wiele mówi się o tym, że Objective muszą być inspirujące. Dążenie do tego często kończy się poszukiwaniem “chwytliwych” haseł, które zmieniają się w marketingowy trudny do zrozumienia bełkot. Stawianie OKR najlepiej zacząć od prostszych form.

Przykład Objective

Prostym celem może być “Nowy formularz rejestracji dostępny dla wszystkich użytkowników” realizowany w trakcie jednego sprintu. Praca podzielona jest już na etapy, wiadomo co ma powstać a z doświadczenia wynika, że wystarczy na to kilka dni. Wprowadzana tu zmiana może być jednym z kroków do osiągnięcia kwartalnego priorytetu opisanego przez Objective “Poprawa skuteczność stron rejestracji” i kilka Kluczowych Rezultatów (np. miar konwersji, czas jaki zajmuje).

“Skuteczność” będzie tu jakością, która ma się poprawić. Można poszerzyć zakres celu zmieniając to słowo: “Poprawa procesu rejestracji”. Teraz obejmuje on nie tylko strony i działające na nich rozwiązania. Gdy dodamy “Radykalna…” nadal będzie chodzić o jedną rzecz, ale pojawi się przekaz, że musi się ona zmienić bardzo mocno.

Nie ma uniwersalnego przepisu na cel. Wszystko zależy od konkretnego kontekstu i sprawdza się dopiero w praktyce. W trakcie realizacji warto zadać sobie pytania, czy OKR pomaga w komunikacji, wyborze działań i skupieniu się na tym, co ważne. Przy kolejnym ustalaniu priorytetu będzie można uwzględnić wnioski. Stawianie dobrych Objectives jest sztuką, ale po kilku cyklach dochodzi się do wprawy.