Jak poradzić sobie z tym, czy cel jest Ambitny, Ekscytujący ale jednak Realistyczny? Jak bardzo powinien być ambitny? 

Autorzy książek o OKR podają nawet siedem cech, które mają mieć dobre Kluczowe Rezultaty. Jeśli dodać do tego popularne akronimy związane z celami, można uzbierać ich i dwadzieścia. Nie wszystkie są praktyczne, jednak pozwalają zrozumieć, jak myśleć o ustalaniu celów.

OKRy są przedsięwzięciem zespołowym. Większość zaleceń jakie znaliśmy dotąd dotyczyło stawiania celów indywidualnych. Dlatego przy OKR trzeba zerwać z wieloma przyzwyczajeniami.

Zanim przeczytasz, warto poznać podstawy: “Jak pisać OKR”.

SMART w świecie OKR

Najbardziej znany akronim dotyczący celów to SMART. Mówi, że cele powinny być specyficzne, mierzalne, “przypisywalne”, realistyczne i określone w czasie (Specific, Measurable, Assignable, Realistic i Time-related).
Objective ma być Specyficzny – powinien dotyczyć jednej rzeczy, tak określonej, że będzie wiadomo co mierzymy (M). Ktoś wymyślił, że aby cel był Specyficzny musi odpowiadać na pytania “6W”: Who, What, Where, When, Which, Why. Są pomocne, jednak nie wszystkie mają znaczenie w określeniu celu. “O” przede wszystkim musi jednoznacznie i w zrozumiały sposób nazywać zmianę – co to oznacza można przeczytać we wpisie  Jak stawiać jakościowy Objective.

T – określenie OKR w czasie – narzuca sam sposób pracy w OKR. Zwykle wiemy, czy patrzymy na cel kwartalny czy roczny. Można w KR-ach użyć dat, zwłaszcza gdy nie są miarą liczbową tylko dotyczą istotnych kamieni milowych. Powiedzą wtedy, że coś ma powstać w określonym, krótszym niż kwartał czasie. Trzeba wtedy ustalić jak warunek zostanie rozliczony (zrealizowane ale dwa tygodnie później – czy nadal będzie to 100 procent?).

W OKR okres celów nie oznacza, że realizacja zmieści się w kwartale, określamy jedynie jaki postęp będzie w nim osiągnięty. Aktualizacje służą przede wszystkim zgrywaniu priorytetów między zespołami i zapewniają monitoring realizacji. To dobry rytm przeglądu, nie pozwala zapomnieć o priorytetach. Równocześnie, ponieważ w perspektywie trzech miesięcy dość dużo już wiemy o celu, można go precyzyjniej stawiać.

Kiedy cele są ekscytujące?

SMART ma więcej rozwinięć, Wikipedia wymienia około dwudziestu. Powstał też SMART-ER, gdzie dochodzą Ekscytujące i Recorded – zapisany (czy też Rejestrowany). R jest oczywistością – ważne rzeczy powinny być zapisywane. Bez zapisanych celów nie będzie Transparentności – a to jedna z najważniejszych zasad w metodzie. Oznacza, że muszą być i zrozumiałe i – technicznie – dostępne. Nie będzie przejrzystości, gdy duży wysiłek będzie wiązał się z ustaleniem i zrozumieniem jakie cele mają inne zespoły.

Coraz częściej mówi się, że pozostałe kryteria SMART są przedatowane. W popularnym rozwinięciu A i R oznaczają, że cel powinien być Ambitny ale Realistyczny. W innym A to już Attainable, czyli Osiągalny. Oznacza, że musi być w zasięgu. Ale jak powiedzieć, czy cel jest realistyczny, lub kto ma decydować czy już jest ambitny bądź też “Aspiracyjny”?

Ekscytujący dla różnych ludzi oznaczają różne rzeczy. Inaczej postrzegamy je przy celu indywidualnym, inaczej będzie je przyjmował zespół. Sprawę komplikuje dynamika grupy. Wiele zależy to od tego jak jest zgrana, czym się zajmuje i jacy ludzie w niej pracują. Czasem nawet forma ma znaczenie. Niektórzy wolą Objective, który komunikuje zamiar (np. Naprawimy Matrix) inni lepiej się czują z takim w formie dokonanej (Matrix naprawiony). Gdy na warsztatach uczestnicy oceniają, która jest lepsza i zawsze są adwokaci każdego z podejść.

Ambitne i Realistyczne

OKR zmienia podejście do ambicji przy stawianiu celów. Dotychczas cel oznaczał zobowiązanie i zwykle wiązała się z nim nagroda. Dlatego każdy kalkulował i negocjował wysokość celu. W OKR nie ma premii, bo najczęściej nie wiadomo, do czego można się zobowiązać, jaki docelowy poziom jest w zasięgu realizacji. Cele stawia się często i negocjowanie ich za każdym razem pod kątem rozliczeń wydłużało by ustalenia. Brak związku z premiami pozwala też na większą zwinność. Gdy okaże się, że cel został źle określony, niczego nie trzeba renegocjować.

W OKR rozmowa o ambicji powinna odpowiadać na pytanie, “gdzie chcemy się znaleźć”. Gdy wszystko dobrze działa, zespoły same celują wysoko.

Zespół produktowy może założyć, że użycie określonej funkcjonalności wzrośnie o połowę. Gdy uda mu się zwiększyć je o 20 proc., cel będzie zrealizowany tylko w połowie. Czy to oznacza porażkę? Jeśli wziąć pod uwagę skalę wyzwania, może to być bardzo dobry wynik. Jeśli jednak z niską oceną będzie się wiązało szukanie winnych, nikt już nie będzie czuł potrzeby postawienia ambitnego celu.

…

Omawiane kryteria dla Kluczowych Rezultatów pochodzą z książek Nivena i Lamorte, Barta den Haaka i Johna Doerra. Informacje na ich temat można znaleźć we wpisie Najlepsze źródła na temat OKRów.